Podlasie kojarzone jest przede wszystkim z kolorowymi cerkwiami. Będąc w tym pięknym regionie powinno się również odwiedzić dwa meczety w Kruszynianach oraz w Bohonikach, które są zaledwie jednymi z kilku w Polsce. Zapraszam Was do lektury artykułu o meczetach w Kruszynianach oraz w Bohonikach.
Meczety w Polsce
W Polsce w chwili obecnej znajduje się sześć meczetów. Oprócz tych w Kruszynianach i Bohonikach są dwa meczety w Warszawie (jeden w nowoczesnym biurowcu, a drugi w willi na Wilanowie), jeden meczet z przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych w Gdańsku oraz jeden w Poznaniu.
Te w Kruszynianach oraz w Bohonikach są wyjątkowe, ponieważ są najstarsze w Polsce i warto je zwiedzić.
Skąd wzięli się muzułmanie na Podlasiu?
Muzułmanie w Polsce zaczęli pojawiać się w XIV wieku. Byli to Tatarzy, którzy trafiali do niewoli w wyniku wojen z Książętami Litewskimi. Oprócz jeńców wojennych była to również ludność napływowa (również Tatarzy), która osiedlała się na terenach dzisiejszej Polski wschodniej, Litwy i Białorusi. Liczbę Tatarów na terenie Rzeczpospolitej Obojga Narodów w XVII wieku szacuje się na 15000. Tatarzy byli żołnierzami, w związku z czym otrzymywali ziemię, w zamian za służbę. W XVII wieku Tatarzy zaczęli się buntować, ponieważ ograniczono im prawa, musieli opuszczać swoje domy itp, więc zaczęli oni przechodzić na stronę turecką (był to tzw. Bunt Lipków). Król Jan III Sobieski chcąc powrotu Tatarów przyznał im dawne prawa oraz nadał ziemię. Była to m.in. wieś Kruszyniany, Bohoniki, czy Studzianka. W tej ostatniej również istniał meczet, ale został spalony przez wojsko rosyjskie w 1915 roku.
MECZET W KRUSZYNIANACH
Meczet w Kruszynianach jest najstarszy w Polsce. Dokładna data powstania świątyni nie jest znana, ale przypuszcza się, że powstał w II połowie XVIII lub w I połowie XIX wieku. Wcześniej istniał we wsi inny meczet, który wzmiankowany był w 1717 roku.
Meczet w Kruszynianach z wyglądu przypomina kościół, ponieważ został zbudowany przez miejscowych cieśli, wszak Tatarzy byli żołnierzami. Podstawa ma kształt prostokąta o wymiarach 13×10 metrów. Budulcem jest drewno. W 2012 roku został uznany za pomnik historii, czyli miejsce o szczególnej wartości historycznej.
Wstęp do środka kosztuje 5 zł (bilet normalny) / 3 zł (bilet ulgowy). Przewodnikiem po świątyni jest Dżemil Gembicki, który w bardzo ciekawy sposób opowiada historię tego miejsca. Zwiedzać można go od maja do września w godzinach od 9:00-19:00. Pamiętajmy, że wchodząc do środka należy zdjąć obuwie.
Nieopodal meczetu znajduje się mizar, czyli cmentarz muzułmański. Będąc na miejscu warto go odwiedzić. Najstarsze nagrobki pochodzą z końca XVII wieku. Cmentarz w Kruszynianach powstał w II połowie XVII wieku.
MECZET W BOHONIKACH
Meczet w Bohonikach położony jest na północ od Kruszynian w odległości około 40 kilometrów. Jest zdecydowanie młodszą budowlą. Zbudowano go na przełomie XIX i XX wieku (przypuszcza się, że w 1873 roku). Podstawa ma kształt prostokąta o wymiarach 11,5×8 metrów. Z zewnątrz wyglądem przypomina kościół katolicki.
Wcześniej we wsi istniał inny meczet z XVIII lub XVII wieku w okolicy mizaru. W trakcie wojny we wnętrzu meczetu mieścił się niemiecki szpital polowy, co doprowadziło do dewastacji obiektu.
Od 2012 roku meczet jest pomnikiem historii.
Wstęp do meczetu kosztuje 5 zł (bilet normalny) / 3 zł (bilet ulgowy). Mnie oprowadzała Pani Eugenia Radkiewicz. Świątynia jest czynna od 8:00 do 20:00 (takie informacje podaje strona atrakcjepodlasia.pl).
Nieopodal meczetu znajduje się zabytkowy cmentarz muzułmański tzw. mizar.
JURTA TATARSKA W KRUSZYNIANACH
Będąc w Kruszynianach warto zajrzeć do miejscowej Jurty Tatarskiej, w której można zjeść dobry obiad. My byliśmy tam w tygodniu, a były tłumy ludzi, więc może się okazać, że trzeba będzie odstać trochę w kolejce. Obecnie mieści się ona w budynkach gminy wyznaniowej, gdyż właściwa restauracja spłonęła w 2018 roku.
W restauracji spróbujecie tatarskich specjałów, takich jak manty, banashe, czy czebureki. My byliśmy pod wrażeniem kuchni i mimo, że ceny nie są najniższe to rekomenduję Wam Tatarską Jurtę.
Kruszyniany i Bohoniki można zwiedzić w jeden dzień, jeśli dysponujecie samochodem. My oprócz tych dwóch miejsc tego samego dnia odwiedziliśmy kilka cerkwi (również Skit w Ordynkach), Supraśl i Białystok.
Warto podkreślić, że w Kruszynianach, czy Bohonikach wspólnie żyją ludzie różnych kultur i wyznań i szanują się wzajemnie.
Wszystkie wpisy z wyjazdu:
Chęciny (świętokrzyskie) – przewodnik po atrakcjach
Kielce, Jaskinia Raj, Góra Miedzianka, Chęciny – przewodnik po atrakcjach
Zamek Krzyżtopór, ruiny Pałacu Karskich we Włostowie, ruiny Zamku w Międzygórzu
Co można zobaczyć w Sandomierzu przez kilka godzin?
Zamość – przewodnik po najciekawszych atrakcjach
Kazimierz Dolny – najciekawsze atrakcje (przewodnik)
Lublin – Stare Miasto (przewodnik)
Ruiny zamku w Krupem
Najciekawsze miejsca na Podlasiu
Podlaskie cerkwie (przewodnik)
Supraśl – krótki przewodnik po mieście
Meczety w Kruszynianach i Bohonikach
Co warto zobaczyć w Tykocinie? (przewodnik)
Białystok – Pałac Branickich, rynek oraz street art
Mazury (Śniardwy, Mrągowo, Mikołajki, Piecki) – przewodnik
Warmia (Lawendowe Pole, Jezioro Wulpińskie oraz inne ciekawe miejsca)