Podlasie jest miejscem, które planowałem odwiedzić od dawna. Mam wrażenie, że po zniesieniu lockdownu wszyscy moi znajomi ruszyli w tamtą stronę, ponieważ codziennie w social media widziałem wiele relacji z tego regionu. W tym artykule chciałbym Wam zaprezentować ciekawe podlaskie cerkwie.

Podlaskie cerkwie

Wszystkie świątynie zaprezentowanie w tym wpisie odwiedziliśmy w ciągu 2 dni. Zdaję sobie sprawę, że na pewno nie są to wszystkie i z pewnością kilka ciekawych pominęliśmy, ale biorąc pod uwagę ilość dostępnego czasu oraz potrzebę dojazdu do każdej z nich uważam, że i tak udało nam się ich odwiedzić całkiem sporo. Niestety wszystkie cerkwie były zamknięte i do środka weszliśmy tylko do tej w Grabarce oraz w skicie w Odrynkach.
Booking.com

Zapewne zauważycie (lub już zauważyliście), że cerkwie mają różny kolor. Są zielone, niebieskie, brązowe i żółte. Te kolory pełnią funkcję pewnej symboliki. Niebieskie cerkwie zawierzone są Michałowi Archaniołowi lub Matce Boskiej, zielone Duchowi Świętemu, brązowe męczennikom, a żółte Chrystusowi lub apostołom.

CERKIEW IKONY MATKI BOŻEJ „WSZYSTKICH STRAPIONYCH RADOŚĆ” W KOTERCE

Cerkiew Ikony Matki Bożej „Wszystkich Strapionych Radość” w Koterce była jedną z pierwszych, które odwiedziliśmy, gdyż jechaliśmy od strony Lublina. Położona jest przy granicy z Białorusią w lesie daleko od zabudowań. Ma przepiękny błękitny kolor i na tle drzew prezentuje się przepięknie. Cerkiew zbudowano w tym miejscu w latach 1909-1912, a miejsce nie jest przypadkowe, ponieważ w połowie XIX wieku miało w tym miejscu objawienie maryjne (nieuznane przez Rosyjski Kościół Prawosławny). Po tym wydarzeniu zaczęli do tego miejsca przybywać pielgrzymi. Cerkiew jest drewniana, o konstrukcji zrębowej, na planie krzyża.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW OPIEKI MATKI BOŻEJ W ZUBACZACH

Cerkiew Opieki Matki Bożej w Zubaczach została zbudowana w 1895 roku w miejscu starej, która się spaliła. Świątynia jest drewniana, o konstrukcji zrębowej, na planie krzyża. Obok cerkwi znajduje się dzwonnica drewniana zbudowana w tym samym czasie co świątynia.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

ŚWIĘTA GÓRA GRABARKA

Święta Góra Grabarka jest świętym miejscem dla wyznawców prawosławia w Polsce. Na Górze Grabarce są trzy cerkwie oraz żeński monaster św. Marty i Marii.

Cerkwie na Podlasiu

Główną świątynią jest cerkiew Przemienienia Pańskiego. Powstała ona w miejscu poprzedniej, która uległa spaleniu w 1990 roku w wyniku podpalenia.

Cerkwie na Podlasiu

Cerkiew otoczona jest przez “las” krzyży dziękczynnych przyniesionych przez pielgrzymów. 

Cerkwie na Podlasiu

Nieopodal stoi druga cerkiew Ikony Matki Bożej „Wszystkich Strapionych Radość” powstała w latach pięćdziesiątych XX wieku.

Cerkwie na Podlasiu

Cerkwie na Podlasiu

Ze Świętą Górą Grabarką związana jest legenda. W 1710 roku w pobliskich Siemiatyczach wybuchła epidemia cholery, w trakcie której jeden z mieszkańców doznał objawienia. Dowiedział się wówczas, że jedynym ratunkiem jest udanie się z krzyżem na pobliską górę Grabarkę. Miejscowa ludność udała się na miejsce, a ze strumienia, który się tam znajdował napili się wody. Ci którzy to zrobili przeżyli epidemię. Po tym wydarzeniu powstała tam kaplica.

Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW NARODZENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY W ROGACZACH

Cerkiew Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Rogaczach została przeniesiona w to miejsce ze wsi Dubiny w 1873 roku, gdzie zbudowano ją najprawdopodobniej w pierwszej połowie XIX wieku (istnieje hipoteza, że w pierwszej połowie XVIII wieku). Poprzednia cerkiew w Rogaczach uległa spaleniu rok wcześniej. Pod koniec wojny obecna świątynia doznała sporych zniszczeń z powodu ostrzału artyleryjskiego, a na początku XXI wieku przeszła gruntowny remont. Cerkiew jest drewniana, o konstrukcji zrębowej.

Cerkwie na Podlasiu

Niestety dojazd do wsi Rogacze jest bardzo fatalny. Asfaltowa droga prowadzi tylko od strony Milejczyc, a jeśli będziecie próbowali dojechać od drogi krajowej 66 to nastawcie się na fatalną drogę, która utworzona jest z utwardzonego piasku, jakby przejechał po nim pojazd gąsienicowy. Aby nie czuć ogromnych wibracji i trzęsienia w samochodzie należy jechać minimum 50-60 km/h, w przeciwnym wypadku odczuwalne wibrację są ogromne. My ostatecznie pojechaliśmy od strony wsi Dasze, gdzie podobna droga miała tylko kilka kilometrów i dało się to wytrzymać.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW ZAŚNIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY W KLESZCZELACH

Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Kleszczelach powstała w 1872 roku w miejscu stojącego w tym miejscu wcześniej katolickiego kościoła św. Zygmunta z XVIII wieku. Świątynia jest murowana. Podczas wojny spaleniu uległ dach oraz część wyposażenia. Jedenaście lat temu cerkiew została odnowiona, dzięki czemu prezentuje się bardzo ładnie. W jej wnętrzach znajduje się ikona św. Mikołaja z XV wieku, która uznawana jest za cudowną.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW OPIEKI MATKI BOŻEJ W DUBICZACH CERKIEWNYCH

Cerkiew Opieki Matki Bożej w Dubiczach Cerkiewnych została zbudowana w połowie XX wieku w miejscu starej, która została zniszczona w wyniku pożaru kilka lat wcześniej. Pierwsza świątynia powstała w tym miejscu pod koniec XVI wieku, a ta, która spłonęła została zbudowana w 1729 roku. Cerkiew jest drewniana i ma konstrukcję zrębową.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW PODWYŻSZENIA KRZYŻA PAŃSKIEGO W WERSTOKU

Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Werstoku została zbudowana w 1769 roku w miejsce starej z XVII wieku. Świątynia jest drewniana i podobnie jak większość ma konstrukcję zrębową. Kilka lat temu przeszła remont.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW PRZEMIENIENIA PAŃSKIEGO W OKOLICY WSI WYGODA

Cerkiew Przemienienia Pańskiego w okolicy wsi Wygoda jest świątynią cmentarną i jest filią parafii w Nowoberezowie. Została zbudowana w 1840 roku w pobliskiej wsi Czyżyki, a w 1925 roku przeniesiono ją na miejsce, w którym stoi do dzisiaj. Ma konstrukcję zrębową i jest drewniana. Kilka lat temu cerkiew przeszła gruntowny remont i zyskała brązową barwę.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW ŚW. APOSTOŁA JANA TEOLOGA W NOWOBEREZOWIE

Cerkiew św. Apostoła Jana Teologa w Nowoberezowie położona jest nieopodal murowanej cerkwi Wniebowstąpienia Pańskiego. Świątynia jest drewniana o konstrukcji zrębowej. Wybudowano ją w 1771 roku, a jej fundatorką była Izabella Branicka, siostra króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Kilka lat temu cerkiew przeszła remont.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW WNIEBOWSTĄPIENIA PAŃSKIEGO W NOWOBEREZOWIE

Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego w Nowoberezowie powstała w latach siedemdziesiątych XIX wieku i jest murowana. Położona jest zaraz obok opisanej wcześniej drewnianej cerkwi św. Apostoła Jana Teologa.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW ŚCIĘCIA GŁOWY ŚW. JANA CHRZCICIELA W SZCZYTACH-DZIĘCIOŁOWIE

Cerkiew Ścięcia Głowy św. Jana Chrzciciela w Szczytach-Dzięciołowie została zbudowana w 1785 roku. Świątynia jest drewniana w stylu barokowym i ma konstrukcję wieńcową. Wzniesiono ją na planie ośmioboku. Przedsionek jest murowany. Obok cerkwi stoi drewniana dzwonnica.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW ŚW. DYMITRA W PARCEWIE

Cerkiew św. Dymitra w Parcewie powstała na początku XIX wieku i położona jest na miejscowym cmentarzu z tego samego okresu. Świątynia jest drewniana, zbudowana na planie ośmioboku i ma konstrukcję zrębową.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW ŚWIĘTYCH APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA W RAJSKU

Cerkiew Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Rajsku została zbudowana w 1912 roku, ale w Poturzynie nieopodal granicy z Ukrainą. Dwa lata po zakończeniu II wojny światowej miejscowa ludność wyznania prawosławnego została wysiedlona w ramach Akcji Wisła. Pozostała po nich cerkiew, którą w 1962 roku przeniesiono do Rajska. W międzyczasie świątynia służyła jako magazyn nawozów. Cerkiew jest drewniana, o konstrukcji zrębowej i zbudowana jest na planie krzyża.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW ŚW. ANTONIEGO PIECZERSKIEGO W KURASZEWIE

Cerkiew św. Antoniego Pieczerskiego w Kuraszewie zbudowano w 1868 roku, a w późniejszych latach kilkakrotnie ją rozbudowywano np. o wieże z dzwonnicą. Świątynia jest drewniana i ma konstrukcję zrębową.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

KAPLICA ŚW. JERZEGO W ŁOSINCE

Kaplica św. Jerzego w Łosince pełni funkcję kaplicy cmentarnej i jest filią pobliskiej cerkwi św. Apostoła Jakuba w Łosince. Zbudowano ją w 1779 roku w miejscu, gdzie obecnie stoi główna świątynia, natomiast ponad 100 lat później, bo w 1882 roku przeniesiono ją na miejscowy cmentarz, gdzie stoi do dnia dzisiejszego. Kaplica jest drewniana i posiada konstrukcję zrębową. Została ufundowana przez Izabellę Branicką, siostrę króla Stanisława Augusta.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW ŚW. APOSTOŁA JAKUBA W ŁOSINCE

Cerkiew św. Apostoła Jakuba w Łosince zbudowano w latach 1882-1886 w miejscu, w którym stała wcześniej kaplica przeniesiona na cmentarz. W latach dziewięćdziesiątych świątynia przeszła remont. Cerkiew jest drewniana, ma konstrukcję zrębową oraz jest zbudowana na planie krzyża.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW PODWYŻSZENIA KRZYŻA PAŃSKIEGO W NARWI

Cerkiew Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Narwi jest jedną z ładniejszych, które miałem okazję zobaczyć. Zbudowano ją w latach 1882-1885. Natomiast cerkiew, która stała w tym miejscu przeniesiono na miejscowy cmentarz. W roku 1990 pożar częściowo zniszczył wnętrze świątyni, a w 2020 przeszła ona remont.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW ŚW. MICHAŁA ARCHANIOŁA W TRZEŚCIANCE

Trześcianka jest tym miejscem, które trzeba odwiedzić niezależnie od cerkwi. O okolicy mówi się “Kraina Otwartych Okiennic”, która charakteryzuje się piękną ludową architekturą. W Trześciance i sąsiednich Puchłach oraz Socach można podziwiać stare chałupy z pięknymi okiennicami. Cerkiew św. Michała Archanioła w Trześciance zbudowano w latach sześćdziesiątych XIX wieku. Kilka lat temu świątynia przeszła remont i zmieniono kolor z brązowego na zielony. Cerkiew jest drewniana i ma zrębową konstrukcję. 

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

SKIT ŚWIĘTYCH ANTONIEGO I TEODOZJUSZA PIECZERSKICH W ODRYNKACH

Skit Świętych Antoniego i Teodozjusza Pieczerskich w Odrynkach położony jest na uboczu. Skit to inaczej pustelnia, w której mnisi prowadzą surowsze życie niż w tradycyjnych monastyrach. Skit w Odrynkach jest nowym obiektem, gdyż powstał w 2009 roku. Wstęp do środka jest bezpłatny. Po obiekcie oprowadził nas miejscowy pop, który jak później się okazało pochodzi ze Śląska. Opowiedział nam trochę o tym miejscu i pokazał każdy zakamarek 🙂

Na terenie skitu znajduje się cerkiew Opieki Matki Bożej.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW ŚWIĘTYCH APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA W LEWKOWIE STARYM

Cerkiew Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lewkowie Starym została zbudowana na początku XVIII wieku, natomiast w 1948 roku z powodu złego stanu rozebrano dzwonnicę, a zamiast tego do świątyni dobudowano przedsionek wraz z dzwonnicą umieszczoną nad nim. W latach dziewięćdziesiątych przeprowadzono w niej remont generalny. Cerkiew jak większość podlaskich świątyń jest drewniana.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW NARODZENIA ŚW. JANA CHRZCICIELA W NOWEJ WOLI

Cerkiew Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Nowej Woli zbudowano w 1908 roku. W Nowej Woli do 1915 roku istniała cerkiew św. Michała Archanioła, ale uległa spaleniu. Istniejąca świątynia jest drewniana, ma konstrukcję zrębową i zbudowana jest na planie krzyża.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

CERKIEW NARODZENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY W GRÓDKU

Cerkiew Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Gródku była ostatnią, którą odwiedziliśmy na Podlasiu. Dla odmiany świątynia jest murowana i powstała w połowie XX wieku na miejscu starej drewnianej z połowy XIX wieku.

Cerkwie na Podlasiu
Cerkwie na Podlasiu

Jak policzyłem w dwa dwa dni odwiedziliśmy 22 cerkwie. Zdaję sobie sprawę, że kilka ominęliśmy, chociażby przepiękną świątynie w Puchłach i podejrzewam, że jeszcze kilka innych. Mam jednak nadzieję, że wrócę kiedyś na Podlasie na dłużej i nadrobię zaległości.

Bardzo również żałuję, że były one zamknięte, ale odwiedzaliśmy je w środku tygodnia, więc nie było wówczas nabożeństw. Mam nadzieję, że tym wpisem zachęcę Was do odwiedzenia tego przepięknego kawałka Polski, który w tym roku przeżywał prawdziwe oblężenie.

O tym, co można zobaczyć na Podlasiu poza cerkwiami napiszę w kolejnych artykułach.

Wszystkie wpisy z wyjazdu:
Chęciny (świętokrzyskie) – przewodnik po atrakcjach
Kielce, Jaskinia Raj, Góra Miedzianka, Chęciny – przewodnik po atrakcjach
Zamek Krzyżtopór, ruiny Pałacu Karskich we Włostowie, ruiny Zamku w Międzygórzu
Co można zobaczyć w Sandomierzu przez kilka godzin?
Zamość – przewodnik po najciekawszych atrakcjach
Kazimierz Dolny – najciekawsze atrakcje (przewodnik)
Lublin – Stare Miasto (przewodnik)
Ruiny zamku w Krupem
Najciekawsze miejsca na Podlasiu
Podlaskie cerkwie (przewodnik)
Supraśl – krótki przewodnik po mieście
Meczety w Kruszynianach i Bohonikach
Co warto zobaczyć w Tykocinie? (przewodnik)
Białystok – Pałac Branickich, rynek oraz street art
Mazury (Śniardwy, Mrągowo, Mikołajki, Piecki) – przewodnik
Warmia (Lawendowe Pole, Jezioro Wulpińskie oraz inne ciekawe miejsca)

Jeśli spodobał Ci się materiał to postaw mi kawę. Pomoże mi to dofinansować mój prywatny projekt „Miasta stojące murem”, w ramach którego odwiedzam miasta i miasteczka w Polsce otoczone średniowiecznymi murami obronnymi, a następnie przygotowuję o nich materiał.
Wielkie dzięki 🙂

Podobne wpisy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *