Zamek Oppersdorffów w Głogówku

Głogówek położony w województwie opolskim jest ciekawym miastem pełnym zabytków. Do najciekawszych z pewnością należy zamek pełniący w przeszłości funkcję rezydencji rycerskiej i książęcej, a w późniejszych stuleciach był siedzibą rodu Oppersdorffów. Warownia z uwagi na swój stan nie jest dostępna dla turystów, ale pod opieką przewodnika z Muzeum Regionalnego można wejść na dziedziniec. W kwietniu miałem okazję zwiedzić wnętrza zamku. Jednocześnie zapraszam Was do dalszej lektury artykułu o tym ciekawym miejscu.

Zamek Oppersdorffów w Głogówku

W Głogówku byłem już kilkukrotnie, ale nie miałem okazji zajrzeć na dziedziniec zamku, gdyż miejsce to jest zamknięte dla osób postronnych. Okazja nadarzyła się w kwietniu tego roku, gdy otrzymałem zaproszenie do zwiedzenia warowni i zobaczenia jej wewnątrz. To była prawdziwa gratka, w sumie w kwietniu odwiedziłem ją aż dwa razy.

Z opowiadań różnych osób wiem, że kilka lat temu zamek można było zwiedzać w środku, będąc oprowadzanym przez miejscowego, który za małe co nieco opowiadał różne historie, niekoniecznie prawdziwe.

Historia Zamku Oppersdorffów w Głogówku

Pierwszy zamek w Głogówku powstał najprawdopodobniej na przełomie XIII i XIV wieku, a budowę rozpoczęto na zlecenie księcia Władysława Opolskiego. Od momentu budowy warownia przez ponad 200 lat należała do książąt opolskich aż do 1532 roku, gdy po śmierci Jana II Dobrego linia Piastów opolskich wygasła.

Na krótko miejscowe włości przeszły w ręce arystokratycznego rodu Zedlitzów, którzy to poprzez małżeństwo Christiny von Zedlitz z Hansem Oppersdorfem sprawili, że majątek od 1561 roku pozostał w rękach tych drugich aż do końca II wojny światowej. W XVI wieku, gdy majątek przeszedł na własność rodziny Oppersdorfów, warownia została gruntownie przebudowana na styl renesansowy, dokonano rozbiórki gotyckiej części z wieżą, a wzniesiono trójskrzydłowy gmach z kaplicą, który obecnie jest zamkiem górnym. W późniejszym czasie na przełomie XVI i XVII wieku rozbudowano go jeszcze poprzez dodanie zamkowych wież.

Po zakończonych pracach związanych z rozbudową zamku górnego w 1606 roku rozebrano przedzamcze, budując na jego miejscu zamek dolny. W 1800 roku warownia został zniszczona przez pożar, a obiekt przez kolejne kilkadziesiąt lat był częściowo zrujnowany.

Po II wojnie światowej w zamku mieściło się schronisko młodzieżowe, muzeum i galeria. Przez kilka lat był on nawet w prywatnych rękach, ale od 10 lat ponownie zarządza nim miejscowa gmina. Zamek na co dzień jest zamknięty i nie można do niego wejść, ale od czasu do czasu bywa otwierany i można zobaczyć dziedziniec.

W przeszłości budowla była pokryta tzw sgraffito, którego pozostałości można dostrzec na zewnętrznych ścianach.

Na dziedziniec prowadzi brama z wieżą zegarową, a nad nią widnieją trzy owalne herby Oppersdorffów oraz figury świętych.

Podziemia zamku

Podczas zwiedzania zamku miałem możliwość zobaczenia podziemi, po których spaceruje się w totalnych ciemnościach. Tak naprawdę, to właśnie z dziecińca do Górnego Zamku najłatwiej wejść przez zamkowe piwnice. Są one najstarszą częścią zamku i powstały jeszcze przed budową obecnej warowni, jako część pierwotnie istniejącej budowli.

Spacerując podziemiami można zobaczyć zamkowe studnie, które są naprawdę głębokie. Druga z nich znajduje się w innej części zamkowych podziemi.

Barokowa kaplica Jana Chrzciciela na Zamku Oppersdorffów

Jedną z największych zamkowych atrakcji jest mieszcząca się w tzw. zamku dolnym przepiękna barokowa kaplica pod wezwaniem Jana Chrzciciela z XVII wieku. Powstała na planie prostokąta i ma wysokość dwóch kondygnacji. Podziwiać można znajdujące się w niej freski Franciszka Sebastiniego z lat siedemdziesiątych XVIII wieku.

Warto wspomnieć, że była ona inspiracją dla Ludwika van Beethovena do stworzenia IV symfonii, którą kompozytor zadedykował Franciszkowi Joachimowi Oppersdorffowi.

Kaplica Jana Ewangelisty

W głogówieckim zamku były aż trzy kaplice, druga z nich była pod wezwaniem Jana Ewangelisty. W jej wnętrzach zachowały się freski.

Kaplica Karola Boromeusza

Trzecia kaplica zwana Srebrną nosiła wezwanie Karola Boromeusza i miała srebrne ozdoby na hebanowych ołtarzach.

Pobyt króla Jana Kazimierza na zamku w Głogówku

W 1655 roku w czasie potopu szwedzkiego przez kilka miesięcy na zamku przebywał król Jan Kazimierz ze swoim dworem, którego liczebność wynosiła ponad 1800 osób. Dla porównania było to więcej niż liczba ówczesnych mieszkańców miasta. Część świty mieszkała poza warownią. Przez cały ten czas Głogówek był tymczasowo stolicą Polski.

Wspominając o królu Janie Kazimierzu warto przytoczyć inny wątek, a mianowicie historię o jego romansie z damą dworu niejaką Anną Schoenfeld. Podobno żołnierze strzegący zamku zobaczyli niezidentyfikowanego mężczyznę wspinającego się po drabinie do komnaty ów damy i biorąc za złodzieja pobili go kijami nie wiedząc, że to król. Smaczku historii dodaje fakt, że w tym czasie na zamku przebywała Maria Ludwika Gonzaga, żona króla Jana Kazimierza.

Pobyt Ludwiga van Beethovena na zamku w Głogówku

Mówiąc o znanych osobistościach goszczących na zamku w Głogówku należy wspomnieć o znanym kompozytorze Ludwigu van Beethovenie, który przybył tam w 1806 roku. Na zamku skomponował swoje najsłynniejsze dzieło V Symfonię, a upamiętnieniem tego wydarzenia jest Śląski Festiwal im. Ludwiga van Beethovena, który od ponad 30 lat odbywa się w miejscowym kościele św. Bartłomieja.

Oprócz tego kompozytor podczas pobytu na zamku stworzył jeszcze IV symfonię, którą zadedykował Oppersdorfom w podziękowaniu za gościnę. Klawesyn, z którego korzystał zobaczyć można na zamku w Pszczynie.

Pobyt kompozytora w Głogówku spowodowany był ucieczką przed wojskami Napoleona.

Biblioteka zamkowa w Głogówku

W XVII wieku na zamku założono bibliotekę, która uznawana była za jedną z największych na Górnym Śląsku. Pomieszczenie w dobrym stanie przetrwało do czasów współczesnych, a na suficie można zobaczyć tzw. paradoksy, które określały rodzaj zbiorów na półkach znajdujących się pod nimi.

W sąsiednim pomieszczeniu, widocznym na filmie znajdowała się zamkowa drukarnia.

Kaplica Grobu Pańskiego przed zamkiem

Przed zamkiem stoi kaplica Grobu Pańskiego zbudowana w 1634 roku, która jest kopią Bożego Grobu w Jerozolimie. Ufundował ją Jerzy III Oppersdorff. W 1822 roku uległa spaleniu, ale odbudowano ją z lekko zmienionym wyglądem.

Od wielu lat zamek jest poddawany stopniowej rewitalizacji.

Niestety są w bardzo złym stanie, dlatego też nie są udostępnione turystom. Podobnie jest z zamkiem górnym, który z zewnątrz od strony parku straszy wybitymi oknami i zniszczoną elewacją.

Booking.com

Jeśli będziecie w Głogówku to koniecznie odwiedźcie pobliskie Muzeum Regionalne, a przy odrobinie szczęścia wejdziecie na dziedziniec zamkowy i posłuchacie historii opowiadanych przez wspaniałych przewodników Kingę i Aleksandra.

Miejmy nadzieję, że w najbliższym czasie nastąpi dalsza rewitalizacja tego przepięknego zabytku i kiedyś zostanie on udostępniony do zwiedzania.