Mieszkowice (zachodniopomorskie) – przewodnik po atrakcjach

Zapraszam Was do Mieszkowic położonych w województwie zachodniopomorskim. Odwiedziłem je z powodu istniejących tam murów obronnych, gdyż miasto jest częścią projektu “Miasta stojące murem”. Podobnie jak wcześniejsze Ośno Lubuskie również Mieszkowice wywarły na mnie spore wrażenie. Zachęcam do krótkiego przewodnika po atrakcjach Mieszkowic.

Co zobaczyć w Mieszkowicach?

Mieszkowice odwiedziłem dwukrotnie. Pierwszy raz miało to miejsce w sierpniu 2021 roku, podczas podróży, w trakcie której odwiedzałem miasta z zachowanymi murami obronnymi. Z wyjazdu powstał wówczas artykuł, który od dłuższego czasu znajduje się na blogu. Po raz drugi wróciłem do Mieszkowic rok później w sierpniu 2022 roku, aby zebrać materiał filmowy. Udało mi się wówczas zobaczyć kilka dodatkowych ciekawych miejsc, których nie miałem okazji zwiedzić za pierwszym razem.

Samo miasteczko było bardzo spokojne i leniwe. Mimo pięknej pogody odniosłem wrażenie, że jest opustoszałe. Położenie nad jeziorem Miejskim nadaje mu uroku, szczególnie podczas zachodów słońca.

Booking.com

Najciekawsze atrakcje Mieszkowic

Najstarsze ślady osadnictwa z okolic Mieszkowic sięgają 3000 lat p.n.e., a prawa miejskie przyznano w drugiej połowie XIII wieku. Kształt miasta był zbliżony do prostokąta o wymiarach 600 na 300 metrów, a Mieszkowice posiadały dwie bramy miejskie.

W swojej historii miasto miało gorsze i lepsze chwile, ale najgorsza była wojna trzydziestoletnia w XVII wieku, która spowodowała, że miasto wyludniło się i zostało tylko 40 mieszkańców. W XVII wieku Mieszkowice zostały praktycznie doprowadzone do ruiny. W późniejszych stuleciach nastąpiło pewne ożywienie gospodarcze, m.in. po budowie linii kolejowej do Szczecina w drugiej połowie XIX wieku oraz w latach trzydziestych XX wieku, gdy Rzesza zainwestowała trochę środków w tych stronach. Koniec wojny to zniszczenia miejskiej zabudowy na poziomie 30%.

Najciekawsze miejsca w Mieszkowicach

Nazwa Mieszkowice funkcjonuje od czasów powojennych i nawiązuje do niedźwiedzia. Wcześniejsza nazwa to Barwice. Na samym początku swojego istnienia Mieszkowice nazywały się Berenwalde, a w późniejszych czasach Bärwalde, czyli “Niedźwiedzi Las”.

Mury obronne w Mieszkowicach

Mieszkowice odwiedziłem głównie z uwagi na znajdujące się tam średniowieczne mury obronne z XIII i XIV wieku. Zachowała się większość z całości obwodu, a ich długość wynosi około 1500 metrów (z całkowitej 1620 metrów). Część murów jest uszkodzona, ale od jakiegoś czasu prowadzona jest ich rewitalizacja i renowacja, a część fragmentów jest już odrestaurowanych. Obecnie wysokość murów nie przekracza 7 metrów w najwyższych miejscach.

W ciągu murów można wypatrzeć kilkanaście czatowni łupinowych oraz podobną ilość prostokątnych. Zachowała się również Baszta Prochowa z XV wieku. Co ciekawe jest niezabezpieczona i można do niej wejść do środka. Trzeba uważać, ponieważ schody są częściowo uszkodzone. Niestety dostęp do wnętrza powoduje, że czasem w tym miejscu zbiera się różne towarzystwo, a miejsce bywa często zaśmiecone. Od czasu do czasu wnętrza baszty są sprzątane przez mieszkańców.

Pozostałe czatownie są niestety w kiepskim stanie, widać to po zdjęciach. Mam nadzieję, że w przyszłości zostaną chociaż zabezpieczone w jakiejś stabilnej formie. Mury są częściowo kamienne (wcześniejsza budowa), a częściowo ceglane (dobudowane w późniejszych stuleciach).

Mieszkowice posiadały dwie bramy miejskie Boleszkowicką zwaną Kostrzyńską oraz Moryńską zwana Chojeńską, ale zostały one rozebrane na początku lat siedemdziesiątych XIX wieku.

Ratusz i rynek w Mieszkowicach

Rynek w Mieszkowicach, czyli Plac Wolności jest dosyć rozległy, ma wymiary 110 metrów na około 60 metrów. W jego centralnym punkcie znajduje się pomnik Mieszka I, który jest jedynym jego pomnikiem w Polsce. W zachodniej części stoi miejski ratusz z początku XIX wieku, który powstał w miejscu dawnego drewnianego budynku. Rynek otoczony jest przez niską zabudowę, w której dominują współczesne budynki, ale warto wyróżnić niektóre domy stojące we wschodniej i południowej pierzei, wśród których jest poczta oraz kilka szachulcowych domów.

Kościół Przemienienia Pańskiego w Mieszkowicach

Kościół Przemienienia Pańskiego znajduje się nieopodal ratusza. Powstał w stylu wczesnogotyckim pod koniec XIII wieku. Zbudowano go z granitowych ciosów, a w XIV wieku przebudowano. Wysokość kościelnej wieże była dwukrotnie podnoszona, najpierw w XIV wieku, a później na przełomie XV i XVI stulecia. W wnętrzu świątyni uwagę zwraca XIV wieczna średniowieczna chrzcielnica oraz drewniane figurki przedstawiające ewangelistów z XVII wieku.

Jako ciekawostkę dodam, że w prezbiterium ukryte są drzwi prowadzące do miejsca, gdzie znajduje się bardzo stary sakramentarzyk oraz kilka fresków.

Zabytkowa lampa gazowa

Przy ulicy Kościelnej na budynku gospodarczym zachowały się pozostałości starej lampy gazowej.

Dawny cmentarz żydowski

W Mieszkowicach znajdują się pozostałości cmentarza żydowskiego, który założono w XIX wieku. Mieści się on przy ulicy Odrzańskiej nieopodal skrzyżowania z Kościuszki. Miejsce jest zarośnięte i ciężko jest na nim cokolwiek dostrzec poza fragmentami murów. Kirkut posiadał również dom przedpogrzebowy, który obecnie służy jako dom mieszkalny.

W Mieszkowicach można zobaczyć kilka domów ryglowych z XVIII i XIX wieku (mur pruski), dlatego też warto przespacerować się po miasteczku. Niektóre z kamienic mają również ciekawe balkony.

Przy jednym z domów przy Rycerskiej na krawężniku zachowało się stare kółko do wiązania konia.

Spacerując po miasteczku warto również zwrócić uwagę na XIX wieczny budynek miejscowego dworca kolejowego oraz stojący naprzeciw niego dawny poniemiecki młyn parowy.

Mieszkowice choć niewielkie potrafią pozytywnie zaskoczyć. Bardzo mi się tam spodobało. Mam nadzieję, że uda się doprowadzić rewitalizację murów do końca.