Długie podróże samolotem potrafią wyczerpać nie tylko fizycznie, ale i psychicznie. Po przelocie przez kilka stref czasowych ciało potrzebuje chwili, by znów działać w rytmie dnia i nocy. Wtedy właśnie pojawia się jet lag – zespół nagłej zmiany strefy czasowej, który potrafi skutecznie popsuć pierwsze dni po przylocie. Choć trudno go całkowicie uniknąć, są sposoby, które pomagają złagodzić objawy i szybciej wrócić do formy.
Co to jest jet lag?
Jet lag to zaburzenie rytmu dobowego, które pojawia się, gdy w krótkim czasie przekraczamy kilka stref czasowych. Organizm funkcjonuje według własnego zegara biologicznego, regulowanego przez światło dzienne, temperaturę ciała i hormony, takie jak melatonina czy kortyzol. Kiedy lecimy na inny kontynent, ten zegar nagle się rozregulowuje – ciało wciąż „żyje” w rytmie miejsca, z którego wyruszyliśmy.
To dlatego po przylocie do Azji o północy czujemy przypływ energii, a po lotach do USA sen przychodzi dopiero nad ranem.
Różnice w odczuwaniu zaburzeń zależą głównie od kierunku podróży. Loty na wschód – na przykład z Polski do Japonii – są trudniejsze, bo „skracają” dzień. Trzeba zasypiać wcześniej, niż przyzwyczajony jest nasz organizm. Podróże na zachód, jak do Stanów Zjednoczonych, wydłużają dobę, co dla większości osób jest łagodniejsze w skutkach.
Jet lag – objawy
Najczęstsze objawy jet lagu związane są z bezsennością i ogólnym rozregulowaniem rytmu dobowego. Senność w ciągu dnia może utrzymywać się nawet do trzech dni po przylocie, a dodatkowo pojawiają się zawroty głowy, zmęczenie, problemy z koncentracją, brak apetytu i drażliwość.
Co ciekawe, badania wskazują, że nasilenie objawów nie tylko zależy od kierunku podróży, ale również rośnie wraz z liczbą przekroczonych stref czasowych. Już po locie przez pięć–sześć stref organizm może potrzebować kilku dni, by ponownie zsynchronizować rytm snu, temperatury ciała i wydzielania hormonów.
Sprawdzone sposoby na jet lag
Skuteczne łagodzenie objawów zaczyna się jeszcze przed wejściem do samolotu. Oto kilka sposobów, jak sobie radzić z jet lagiem:
Przed lotem
- Dostosuj rytm snu – na kilka dni przed podróżą kładź się i wstawaj o godzinach zbliżonych do czasu miejsca docelowego.
- Unikaj alkoholu i ciężkich posiłków – spowalniają regenerację i zaburzają sen.
- Nawadniaj się – odwodnienie nasila zmęczenie i bóle głowy.
W trakcie lotu
- Ogranicz kofeinę – może utrudniać sen w nowej strefie czasowej.
- Wstawaj i przeciągaj się – poprawia to krążenie i zmniejsza obrzęki.
- Wybierz odpowiednie miejsce – przy oknie, jeśli chcesz spać, lub przy korytarzu, jeśli planujesz się ruszać.
Po przylocie
- Wystaw się na światło dzienne – naturalne słońce to najlepszy regulator zegara biologicznego.
- Nie śpij za długo w dzień – krótka drzemka do 30 minut wystarczy, by uniknąć pogłębienia senności.
- Jedz lekkie posiłki o lokalnych porach – pomoże to w regulacji metabolizmu i trawienia.
Co ciekawe, badania NASA pokazują, że nawet doświadczeni piloci i astronauci stosują podobne zasady – regulują sen i ekspozycję na światło, by utrzymać koncentrację na najwyższym poziomie mimo zmieniającego się rytmu dnia.
Jak szybko wrócić do formy po przylocie?
Podczas adaptacji do nowej strefy czasowej warto pamiętać, że organizm potrzebuje około jednego dnia na każdą przekroczoną strefę czasową, by w pełni odzyskać równowagę biologiczną.
Aby przyspieszyć regenerację, zadbaj o sen i spokojny odpoczynek. Po długim locie daj sobie chwilę na wyciszenie w cichym, zaciemnionym pokoju – zamiast wracać do domu w pośpiechu i zmęczeniu, zarezerwuj hotel przy lotnisku Chopina w Warszawie, gdzie możesz zrelaksować się po podróży, zjeść lekką kolację i przygotować do kolejnego dnia. Takim miejscem z pewnością jest kameralny i komfortowy hotel konferencyjny Air Hotel.
W pierwszym dniu po przylocie postaw na umiarkowaną aktywność fizyczną – krótki spacer, stretching czy kilka minut rozciągania pomagają dotlenić organizm i ustabilizować rytm snu. Jedz lekkostrawne posiłki, bogate w warzywa i owoce, oraz pij dużo wody. Choć kawa wydaje się szybkim rozwiązaniem na senność, lepiej ograniczyć jej spożycie – może tylko pogłębić zaburzenia snu wywołane przez jet lag.
Jet lag to naturalna reakcja organizmu na zmianę rytmu dnia i nocy. Nie da się go całkowicie uniknąć, ale można skutecznie ograniczyć jego wpływ, jeśli odpowiednio przygotujesz się do podróży i zadbasz o regenerację po przylocie. Podróże na dalekich trasach nie muszą oznaczać wyczerpania ani kilkudniowego rozbicia – wystarczy wsłuchać się w potrzeby swojego ciała i dać mu czas na dostosowanie. Świadome podejście do odpoczynku to najlepszy sposób, by po każdym locie szybko wrócić do formy i naprawdę cieszyć się podróżą.
Artykuł sponsorowany
