Kamień Pomorski (zachodniopomorskie) – przewodnik po atrakcjach (projekt „Miasta stojące murem”)

Kamień Pomorski to ciekawe miasto położone w województwie zachodniopomorskim. Z uwagi na mury obronne również i ono stało się częścią projektu “Miasta stojące murem”. Miejscowość jest malowniczo położona nad Zalewem Kamieńskim i jest dobrym miejscem na odpoczynek, albo krótką wycieczkę podczas wyjazdu nad morze. Zapraszam Was do lektury przewodnika po Kamieniu Pomorskim.

Co zobaczyć w Kamieniu Pomorskim?

Kamień Pomorski odwiedziłem w sierpniu 2022, ale byłem tam kilkakrotnie jako małe dziecko i co prawda nie pamiętam dokładnie miasta, ale mam jakieś niewielkie wspomnienia. Nie ukrywam, że miło było pospacerować po mieście i powspominać stare czasy. Kamień na pewno zmienił się od tego czasu, gdyż ja byłem tam na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych.

Podczas sierpniowego wyjazdu dopisała mi niesamowita pogoda, a położenie blisko morza, ale nie nad samym akwenem spowodowała, że miasto nie było zbytnio oblężone przez turystów.

Kamień Pomorski najważniejsze informacje

Nazwa miasta pochodzi najprawdopodobniej od tzw. “Głazu Królewskiego”, czyli wielkiego głazu narzutowego o obwodzie dochodzącym do 20 metrów. Znajduje się on na Wyspie Chrząszczewskiej około 3 km w linii prostej na zachód od centrum Kamienia Pomorskiego. Wykorzystywano go jako punkt orientacyjny w żegludze.

Historia miasta sięga IX wieku, gdy założono tam osadę rybacką, która była zamieszkała przez słowiańskie plemię Wolinian. W XI wieku osada została przekształcona w gród, który stał się siedzibą książąt zachodniopomorskich. Prawa miejskie przyznano dopiero w 1274 roku, natomiast zanim to nastąpiło to w 1180 powstała tam mennica, która biła pierwsze monety w tej części Pomorza.

W XIV wieku podobnie jak pozostałe miasta z regionu również Kamień Pomorski dołączył do związku państw hanzeatyckich. Niestety w XV stuleciu ujście miejscowej rzeki Dziwny uległo zapiaszczeniu, co doprowadziło do upadku miasta. Również wojna trzydziestoletnia w XVII wieku spowodowała duże zniszczenia miasta.

Booking.com

W 1876 roku na terenie Kamienia zauważono, że miejscowe źródła solankowe mają właściwości lecznicze, to spowodowało, że miasto uzyskało status uzdrowiska.

II wojna światowa nie była łaskawa dla Kamienia Pomorskiego, ponieważ 40% jego zabudowy zostało zniszczone, co widać dzisiaj gołym okiem.

Najciekawsze atrakcje w Kamieniu Pomorskim

Mury obronne w Kamieniu Pomorskim

Budowę kamieńskich obwarowań rozpoczęto w pierwszej połowie XIV wieku i zakończono w XV wieku. W 1640 roku miasto zostało wzmocnione przez Szwedów nowoczesnymi jak na ówczesne czasy fortyfikacjami bastionowymi, ale zostały one rozebrane pod koniec XVIII wieku.

Częściowo mury obronne zostały rozebrane w latach 1918-1920 (głównie południowa i wschodnia strona), natomiast miejskie bramy były likwidowane już w XIX wieku. Wyjątkiem była brama katedralna rozebrana w 1661 roku.

Pierwotna długość obwarowań wynosiła około 1040 metrów, a miasto posiadało podwójną fosę, która była rozdzielona wałem ziemnym. Katedra posiadała osobne mury obronne. Wysokość miejskich murów wynosiła minimum 5 metrów, a w ich linii znajdowało się osiem baszt m.in Rybacka, Miejska i Maślana.

Kamień Pomorski posiadał dwie bramy miejskie Wolińską z XIV wieku, która przetrwała do dzisiaj oraz Katedralną, a oprócz nich istniały jeszcze trzy furty Rybacka, Maślana i Klasztorna. Obecnie w Bramie Wolińskiej mieści się Muzeum Kamieni. Obok niej stoi jeszcze gotycka Wieża Piastowska z XIV wieku.

Do dzisiaj przetrwała ponad połowa murów, a mianowicie około 350 metrów w północnej części nad zalewem oraz ponad 300 metrów, ale znacznie obniżone w południowej części starego miasta. Dobrze widoczna jest również podwójna fosa w południowej części. Powyższe pomiary wykonałem ręcznie w Google Maps.

Rynek i ratusz w Kamieniu Pomorskim

Rynek w Kamieniu Pomorskim położony jest dosyć ciekawie, a mianowicie z jednej strony zamiast pierzei jest ładny widok na zalew. Rynek otaczają współczesne zabudowania, co wynika ze zniszczeń podczas II wojny światowej.

Miejski ratusz w stylu gotyckim powstał w XIII wieku, a w XVI stuleciu został przebudowany w stylu renesansowym. Niestety II wojna światowa nie była łaskawa dla niego i budynek uległ zniszczeniu. Po jej zakończeniu odbudowano go zachowując wszelkie detale. Ratusz prezentuje się niesamowicie, natomiast na parterze oraz w piwnicy zachowały się gotyckie sklepienia.

Konkatedra św. Jana Chrzciciela

Świątynia tak naprawdę jest pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, św. Jana Chrzciciela i św. Faustyna biskupa. Należy do najstarszych obiektów sakralnych w tej części Pomorza. Kościół zbudowano w XII wieku w stylu romańskim, a w XIII wieku rozbudowano go w stylu gotyckim. W późniejszych stuleciach świątynia była jeszcze przebudowywana z uwagi na zniszczenia spowodowane m.in przez najazd Brandenburczyków. Finalnie cały kościół był skończony w XV wieku.

W jego wnętrzach można zobaczyć drewniane stalle z XIII wieku, krucyfiks z XV wieku i wiele innych. Jedną z największych atrakcji są niesamowite barokowe organy z XVII wieku. Od 1964 roku odbywa się tam Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej im. H. Wieniawskiego.

Na terenie konkatedry znajduje się piękny wirydarz, który również warto zobaczyć.

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny położony jest nieopodal rynku. Pierwotnie zbudowano go pod koniec XIII wieku, ale ulegał zniszczeniom w wyniku pożarów w XV i XV wieku. W XVII wieku odbudowano go, a w 1743 roku został zniszczony w wyniku sztormu na zalewie. Po tym zdarzeniu na początku drugiej połowy XVIII wieku został ponownie odbudowany w stylu barokowym.

Pałac biskupi

Pałac biskupi w Kamieniu Pomorskim to kolejna perełka, którą warto zobaczyć. Ten późnogotycki dwór powstał w drugiej połowie XV wieku. W w XVI stuleciu przebudowano go w stylu renesansowym.

Plebania konkatedralna

Nieopodal konkatedry obok pałacu biskupiego stoi szachulcowy budynek z XVIII wieku, który pełni funkcję plebanii.

Dwór Dziekana / Dom Kleista

Również nieopodal konkatedry stoi niewielki dom zbudowany w XVIII wieku. Mieszkał w nim Ewald von Kleist, który jest twórcą tzw. butelki lejdejskiej, czyli pierwszego kondensatora. Obecnie we wnętrzach budynku znajduje się muzeum.

Stare kamienice

Przy ulicy Gryfitów w okolicy nr 11 można zobaczyć kilka kamienic, które powstały w XVIII wieku. Przy tej samej ulicy znajduje się hotel Pod Muzami, na który również warto zwrócić uwagę.

Marina i nabrzeże

Będąc w Kamieniu Pomorskim warto odwiedzić miejscową marinę. Jest ogromna, a dodatkowo spacerując nabrzeżem mamy okazję zobaczyć pozostałości murów miejskich oraz wrak XIX wiecznego żaglowca, który umiejscowiony jest naprzeciwko ratusza. Polecam zwrócić również uwagę na położony trochę na uboczu elewator zbożowy.

Kościół św. Mikołaja

Poza obszarem starego miasta na wzgórzu o nazwie Żalnik znajduje się niewielki kościół z XIV wieku. W przeszłości działał jako kaplica szpitalna. W późniejszych stuleciach rozbudowano go.

Nieopodal kościoła na tym samym wzgórzu znajduje się wieża ciśnień.

Spacerując po Kamieniu Pomorskim warto zwrócić jeszcze uwagę na budynek miejscowego sądu.

Kamień Pomorski to naprawdę ciekawe miasto, które można zobaczyć podczas podróży po Pomorzu Zachodnim. Z pewnością będzie tam trochę mniej turystów, jak w innych popularnych miejscowościach.