Głogówek (opolskie) – przewodnik po atrakcjach (projekt „Miasta stojące murem”)

Głogówek położony w województwie opolskim jest ciekawym miastem pełnym nietuzinkowych zabytków. Zachowało się w nim trochę murów obronnych, dlatego włączyłem to miasto do projektu “Miasta stojące murem”. Głogówek zachwycił mnie ciekawym ratuszem, miejscowym zamkiem, w którym Ludwig van Beethoven tworzył V symfonię, Domkiem Loretańskim w kościele św. Franciszka oraz innymi niesamowitymi zabytkami. Zapraszam Was do lektury przewodnika po Głogówku.

Co zobaczyć w Głogówku?

Głogówek odwiedziłem wielokrotnie, pierwszy raz miało to miejsce kilka lat temu, gdy zbierałem materiał o zrujnowanych pałacach. Wiedziałem, że prędzej czy później wrócę tam ponownie. Kolejne odwiedziny związane były z przygotowywaniem materiału o pałacu w pobliskim Rozkochowie oraz Zamku Oppersdorffów w Głogówku, a także miejskich murach obronnych. W 2025 roku miasto obchodzi 800 lecie powstania, czemu towarzyszą liczne imprezy, a przed ratuszem można zobaczyć niewielką wystawę poświęconą temu wydarzeniu.

Gdzie nocować w Głogówku

Głogówek i jego okolica może być ciekawą bazą wypadową do zwiedzania regionu i całego województwa opolskiego. Na poniższej mapce z pewnością znajdziecie satysfakcjonujący Was nocleg.

Głogówek najciekawsze informacje

Pomimo tego, że Głogówek należy do województwa opolskiego, to historycznie położony jest na Górnym Śląsku. Nazwa miasta nawiązuje do Głogu. Pierwotnie obszar ten zamieszkany był przez plemię Opolan, w 1076 roku Głogówek był wzmiankowany jako osada, a około 150 lat później w 1223 roku jako wieś. Prawa miejskie zostały nadane w 1275 roku. W 1428 roku Głogówek został najechany przez Husytów, ale przebywający wówczas w Gliwicach Bolko V, który był księciem Głogówka i Prudnika przeszedł na ich stronę, dzięki czemu miasto nie zostało zniszczone.

W pierwszej połowie XVII wieku miasto dwukrotnie nawiedziła epidemia dżumy, co spowodowało, że zmarło ponad 500 osób, a dodatkowo w 1643 roku w trakcie działań wojny trzydziestoletniej Głogówek został zniszczony przez Szwedów. Po zajęciu terenów Królestwa Polskiego przez Szwedów do Głogówka uciekł król Jan Kazimierz ze swoją świtą (łącznie około 1800 osób) i przebywał tam przez kilka miesięcy. W 1806 roku w Głogówku przebywał Ludwig van Beethoven, który uciekł tam przed Napoleonem.

Głogówek najciekawsze atrakcje

Głogówek jest miastem pełnym ciekawych zabytków, wśród których należy wyróżnić Zamek Oppersdorffów, renesansowy ratusz i rynek, mury obronne, kościół św. Franciszka, kościół św. Bartłomieja i wiele innych. O wszystkich miejscach przeczytacie w poniższym artykule.

Mury obronne w Głogówku

Mury obronne w Głogówku powstały najprawdopodobniej w pierwszej połowie XIV wieku i miały kształt prostokąta z zaokrąglonymi rogami. Nie znalazłem nigdzie oficjalnej długości obwarowań, ale musiały one wynosić około 1200-1300 metrów biorąc pod uwagę pomiary na Google Maps. Do dzisiaj zachowało się około 300 metrów, a mury są znacznie obniżone. Ich grubość dochodziła do 1,6 metra, a wysokość z pewnością przekraczała 6 metrów.

Miasto posiadało trzy bramy miejskie:
– Zamkowa (Mariacka) od północy
– Wodna (Prudnicka) od południa
– Kozielska od wschodu

Do dzisiaj zachowała się tylko jedna z nich, znacznie przebudowana Brama Zamkowa. Nieopodal bramy stoi wieża Więzienna z XIII wieku, w której w średniowieczu funkcjonował loch. Obecnie mieści się w niej Muzeum Regionalne. Będąc w mieście warto je odwiedzić, a przy odrobinie szczęścia będziecie mogli wejść z przewodnikiem na dziedziniec miejscowego zamku. Chciałbym dodać, że przewodnicy w głogówieckim muzeum potrafią bardzo ciekawie opowiadać. W muzeum znajduje się niewielka wystawa, dodatkowo warto wejść na wieżę, gdyż z góry jest piękny widok na miasto.

Mury obronne zostały w większości rozebrane około 1870 roku. Do dzisiaj zachowały się wspomniana wcześniej brama i Baszta Więzienna oraz fragment murów obok niej. Kolejny fragment obwarowań można zobaczyć jeszcze po stronie południowo-zachodniej nieopodal kościoła św. Bartłomieja. Bardzo niską linię murów można zaobserwować między Szkolną i Piotra Skargi. Najpiękniej prezentuje się odcinek murów między kościołami św. Bartłomieja i św. Franciszka (wzdłuż ulicy Dąbrowskiego), który w ostatnim czasie przeszedł renowację. Głogówek jest częścią projektu „Miasta stojące murem”.

Rynek i ratusz w Głogówku

Rynek w Głogówku ma kształt zbliżony do trapezu, delikatnie zwężając się ku północy. Jego długość wynosi ponad 120 metrów, a szerokość od około 50 do 60 metrów. W centralnej części rynku stoi renesansowy ratusz z 1608 roku. Pod koniec II wojny światowej w 1945 roku został częściowo spalony, ale w latach pięćdziesiątych XX wieku odbudowano go. We wnętrzu ratusza wrażenie robi sala posiedzeń. Rynek otoczony jest przez liczne kamieniczki, z których najstarsze pochodzą z XVII wieku. Warto zwrócić również uwagę na kolumnę maryjną z 1677 roku. Obok ratusza mieści się wystawa poświęcona jubileuszowi 800 lecia miasta.

Zamek Oppersdorffów w Głogówku

W Głogówku znajduje się ciekawy zamek pełniący w przeszłości funkcję rezydencji rycerskiej i książęcej. Oprócz tego długie lata służył, jako siedziba Oppersdorffów.

Pierwszy zamek w Głogówku powstał najprawdopodobniej na przełomie XIII i XIV wieku. W XVI wieku warownia została gruntownie przebudowana, dokonano rozbiórki gotyckiej części z wieżą, a wzniesiono gmach, który jest zamkiem górnym. W późniejszym czasie rozbudowano go jeszcze poprzez dodanie zamkowych wież. Na początku XVII wieku rozebrano przedzamcze, budując na jego miejscu zamek dolny.

W XVII wieku założono w nim bibliotekę, która uznawana była za jedną z największych na Górnym Śląsku. W 1655 roku przez kilka miesięcy na zamku przebywał król Jan Kazimierz ze swoim dworem, który liczył ponad 1800 mieszkańców, co było większą ilością, niż wówczas mieszkało w Głogówku. W 1800 roku warownia został zniszczona przez pożar, a zamek przez kolejne kilkadziesiąt lat był częściowo zrujnowany.

W 1806 roku na zamku przebywał Ludwig van Beethoven, który tworzył tam V symfonię, a w podziękowaniu za gościnę napisał IV symfonię, którą zadedykował Oppersdorffom.

Po II wojnie światowej w zamku mieściło się schronisko młodzieżowe, muzeum i galeria. Przez kilka lat był on nawet w prywatnych rękach, ale od 10 lat ponownie zarządza nim miejscowa gmina. Zamek na co dzień jest zamknięty i nie można do niego wejść, natomiast istnieje możliwość wejścia z przewodnikiem na dziedziniec po wcześniejszym umówieniu się w Muzeum Regionalnym.

We wnętrzach zamku zachowała się biblioteka z XVII wieku, która uznawana była za jedną z największych na Górnym Śląsku. Pomieszczenie w dobrym stanie przetrwało do czasów współczesnych, a na suficie można zobaczyć tzw. paradoksy, które określały rodzaj zbiorów na półkach znajdujących się pod nimi.

Do dzisiaj zachowały się trzy zamkowe kaplice Karola Boromeusza, Jana Ewangelisty i Jana Chrzciciela, z których najbardziej reprezentacyjna jest ta ostatnia. Ta przepiękna barokowa kaplica powstała w XVII wieku, zbudowano ją na planie prostokąta i ma wysokość dwóch kondygnacji. Podziwiać można znajdujące się w niej freski Franciszka Sebastiniego z lat siedemdziesiątych XVIII wieku. Warto wspomnieć, że była ona inspiracją dla Ludwika van Beethovena do stworzenia IV symfonii, o której wspomniałem wcześniej.

Kaplica Grobu Bożego w Głogówku

Przed Zamkiem Oppersdorffów stoi kaplica Grobu Pańskiego zbudowana w 1634 roku. Ufundował ją Jerzy III Oppersdorff. Jest kopią Bożego Grobu w Jerozolimie. W 1822 roku uległa spaleniu, ale odbudowano ją z lekko zmienionym wyglądem. Warto wejść do wnętrza, a żeby przejść do drugiego pomieszczenia należy to uczynić na kolanach.

Kościół św. Bartłomieja w Głogówku

Kościół św. Bartłomieja zbudowano w połowie XIV wieku, a w 1379 roku podniesiono go do rangi kolegiaty. Przez jakiś czas w swojej historii świątynia była w rękach protestantów. Powstała w stylu gotyckim, natomiast wnętrze jest barokowe, co wynika z przebudowy w drugiej połowie XVIII wieku. Wnętrza kościoła są niesamowite i warto zajrzeć do środka. W bocznej części kościoła znajduje się kaplica Oppersdorffów, w której mieści się tablica nagrobna.

Klasztor Franciszkanów

Nieopodal zamku stoi zespół klasztorny franciszkanów, który zbudowano na przełomie XIV i XV wieku. W jego skład wchodzi kościół św. Franciszka z XV wieku, który pierwotnie powstał w stylu gotyckim. Bardzo ciekawy jest domek loretański zbudowany w latach 1630-1634 znajdujący się we wnętrzu kościoła. Pierwotnie domek znajdował się na zewnątrz świątyni, ale kilka lat po jego wybudowaniu rozbudowano kościół i tym samym domek loretański znalazł się w jego wnętrzu. Wspomniany domek loretański i znajdująca się w nim Matka Boska z drewna hebanowego są wiernymi kopiami swoich odpowiedników we włoskim Loreto.

Kościół św. Mikołaja

Przy ulicy Piastowskiej stoi niewielki kościół św. Mikołaja z 1773 roku, który powstał w miejscu dawnego kompleksu szpitalnego z XIV wieku.

Kościół św. Krzyża

Zwiedzając Głogówek warto przespacerować się na miejscowy cmentarz położony na południe od starego miasta. Znajduje się tam szachulcowy kościół Świętego Krzyża z 1705 roku. Dach świątyni jest kryty gontem, a wnętrze pochodzi z XVII i XVIII wieku. Bardzo cenne są znajdujące się wewnątrz drewniane rzeźby Matki Boskiej Bolesnej, św. Jana i Pieta, które pochodzą z XVII wieku.

Wieża wodna w Głogówku

Obok cmentarza przy ulicy Młyńskiej znajduje się intrygująca budowla, która wyglądem przypomina basztę. Ta gotycka wieża powstała w 1597 roku i funkcjonowała jako wieża wodna.

Obserwatorium w Głogówku

Obserwatorium astronomiczne w Głogówku położone jest między kościołem św. Franciszka i zamkiem i jest częścią klasztoru Franciszkanów. W jego wnętrzu zobaczyć można wystawę poświęconą historii miasta.

Dawna synagoga

Przy ulicy Szkolnej 1 znajduje się budynek dawnej synagogi z 1864 roku, która działała do nocy kryształowej, czyli 9/10 listopada 1938 roku. Bożnica została wówczas spalona, ale budynku nie rozebrano. Po II wojnie światowej w dawnej synagodze funkcjonował magazyn, a obecnie działa tam sklep. Na terenie Głogówka około 1,5 km od starego miasta znajduje się cmentarz żydowski z połowy XIX wieku.

Kapliczka na Glinianej Górce

Kawałek za miastem w polu przy drodze stoi niewielka kapliczka z 1781 roku zbudowana przez Henryka Ferdynanda. Stanęła w miejscu poprzedniej drewnianej z XVII wieku. Warto ją odwiedzić, gdyż jest malowniczo położona.

Sanktuarium w Mochowie

Zwiedzając Głogówek nie można pominąć pobliskiego Sanktuarium Matki Bożej Jasnogórskiej w Mochowie, w którego wnętrzach mieści się klasztor paulinów. Pierwszy zakon powstał tam w XIV wieku, ale 40 lat po jego utworzeniu zabudowania zostały zniszczone przez Husytów. Podczas szwedzkiego potopu w klasztorze przechowywano obraz Matki Boskiej Częstochowskiej z Jasnej Góry.

Zabytkowe kamienice w Głogówku

Głogówek pełny jest zabytkowych kamienic. Część z nich stoi przy rynku, ale znajdziecie je również przy ulicy Zamkowej, Kościelnej, Mickiewicza i Piastowskiej. Najstarsze z nich pochodzą z XVII i XVIII wieku.

Warto zwrócić również uwagę na dawny zajazd i winiarnię na rogu Pasternik i Powstańców z XVI wieku.

Pałac w Rozkochowie

Pisząc o Głogówku nie można pominąć ciekawego pałacu w Rozkochowie położonym kilka kilometrów na północny-zachód od Głogówka.

Znajdujący się tam późnobarokowy pałac zbudowano w 1734 roku. Najprawdopodobniej do jego budowy wykorzystano również elementy wcześniejszych zabudowań, które stały w tym miejscu. Po II wojnie światowej mieściły się w nim mieszkania, a jego właścicielem była stadnina koni w Mosznej. Niestety budynek z czasem zaczął popadać w ruinę i dzisiaj jest w kiepskim stanie. Od niedawna jest pod opieką Fundacji Pałac w Rozkochowie, która powoli przywraca go do dawnej świetności. W weekendy obiekt bywa otwarty i można wejść do środka. Wokół pałacu znajduje się park.

Głogówek jest bardzo ciekawym miastem, pełnym niesamowitych zabytków, które koniecznie trzeba zobaczyć. Warto go odwiedzić i przespacerować się po mieście, aby poznać bardziej jego historię i poczuć klimat..

Materiał powstał przy współpracy z Gminą Głogówek.