Gryfino to kolejne z miast w województwie zachodniopomorskim, które włączyłem do projektu “Miasta stojące murem”. Odwiedziłem je w sierpniu 2021 roku. Największe wrażenie zrobiła na mnie Brama Bańska, która prezentuje się znakomicie. Zapraszam Was do krótkiego przewodnika po Gryfinie (zachodniopomorskie).

Gryfino co zobaczyć?

Booking.com

Gryfino położone jest nad Odrą na południe od Szczecina. Mnie ściągnęły tam mury obronne, których zachowało się około ⅓ pierwotnej długości. Gryfino zwiedziłem w drodze z Trzcińska-Zdroju do Stargardu. Mimo niedzielnego popołudnia na ulicach nie było zbyt wielu spacerowiczów. Być może z uwagi na ładną pogodę pojechali nad wodę.

Gryfino (zachodniopomorskie)

Gryfino najważniejsze informacje

Początki miasta sięgają XIII wieku, a prawa miejskie zostały nadane w 1254 roku. Początkowo Gryfino nazywało się Dąbrowa i było rybacką osadą. W XIV wieku Gryfino zostało członkiem Związku Hanzeatyckiego i mocno związało się ze Szczecinem, aczkolwiek w późniejszych latach to właśnie Szczecin zaczął bardziej zyskiwać na znaczeniu, a pozycja Gryfina spadła dość mocno.

Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)

W XVII wieku Szwedzi zniszczyli miejskie mosty i mury obronne, w wyniku czego miasto straciło na znaczeniu. XVIII wiek to dalszy upadek gospodarczy, do którego przyczyniła się wojna siedmioletnia oraz powódź z 1780 roku. W drugiej połowie XIX wieku miasto zaczęło się rozwijać, otworzono połączenie kolejowe do Szczecina, a na początku XX wieku nastąpiła regulacja Odry, dzięki czemu zmniejszyło się zagrożenie powodziowe. Otworzono również kilka fabryk, m.in mydła i kapeluszy filcowych. W marcu 1945 roku w Gryfinie toczyły się ciężkie walki (m.in o most nad rzeką), w wyniku których zabudowa miejska została zniszczona w 70%, co ma odzwierciedlenie w dzisiejszej architekturze miasta.

Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)

Gryfino najciekawsze atrakcje

Mury obronne w Gryfinie

Mury obronne w Gryfinie pochodzą z XIV i XV wieku. Od strony rzeki wykonane były z cegły, a od lądu z kamienia polnego. Ich pierwotna długość wynosiła 1785 metrów, a do dzisiaj przetrwało około 580 metrów (około 33%). Wysokość dochodziła do 9 metrów, a grubość od 1-1,5 metra. W ciągu obwarowań znajdowało się 48 baszt wykuszowych, z których do czasów współczesnych przetrwało tylko 5. 

Do Gryfina prowadziły trzy miejskie bramy Mostowa (Promowa), Szczecińska (Wikowa) oraz Bańska (Świętego Jerzego), z których do teraz przetrwała tylko ta ostatnia. Brama Bańska powstała w XV wieku. Oprócz wspomnianych bram do miasta prowadziła jedna furta oraz dodatkowe trzy niewielkie bramy.

Obecnie mury są w różnym stanie, a ich wysokość jest znacznie obniżona. Można je obejrzeć w Parku Miejskim im. Stanisławy Siarkiewicz wzdłuż ulicy Parkowej, na północ od centrum w okolicy skrzyżowania Chrobrego i Krzywoustego (bardzo krótki fragment), przy Bałtyckiej oraz na południe od centrum między Chrobrego i Kościelną wzdłuż Placu Solidarności.

Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)

Kościół Narodzenia NMP w Gryfinie

Budowę gotyckiego kościoła Narodzenia Najświętszej Maryi Panny rozpoczęto najprawdopodobniej w 1278 roku, aczkolwiek oficjalnie podaje się około 1300 roku. W XV wieku świątynię rozbudowano. Najcenniejszym elementem wyposażenia jest renesansowa wapienna ambona z 1605 roku.

Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)

Pałacyk pod Lwami

Pałacyk pod Lwami to XIX wieczna willa zlokalizowana na północ od centrum Gryfina zbudowana przez niemieckiego producenta mydła i środków piorących Henricha Mollera. Obecnie mieści się tam Gryfiński Dom Kultury.

Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)

Nabrzeże miejskie

Będąc w Gryfinie nie można pominąć miejskiego nabrzeża nad Odrą, gdzie można sobie pospacerować lub posiedzieć nad rzeką.

Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)
Gryfino (zachodniopomorskie)

Gryfino jest trochę niepozorne, ale przekonało mnie do wizyty swoimi murami miejskimi. Miasto jest warte tego, aby poświęcić mu chociaż spacer, jeśli pojawicie się w okolicy. Warto też dodać, że z Gryfina jest blisko do Krzywego Lasu, który znajduje się około 4 km na południe od miasta.

Jeśli spodobał Ci się materiał to postaw mi kawę. Pomoże mi to dofinansować mój prywatny projekt „Miasta stojące murem”, w ramach którego odwiedzam miasta i miasteczka w Polsce otoczone średniowiecznymi murami obronnymi, a następnie przygotowuję o nich materiał.
Wielkie dzięki 🙂

Podobne wpisy

3 komentarze

  1. Mury, kościół i położenie piękne , niestety miasteczko przez te blokowiska urodą nie grzeszy … ech – pozostałości po naszych „cudownych” najeźdźcach – od wieków wszystko co złe ze wschodu idzie

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *