Gryfice podobnie jak większość miast zachodniopomorskiego odwiedziłem w sierpniu 2021 podczas kilkudniowej wyprawy związanej z projektem “Miasta stojące murem”, ale z tą drobną różnicą, że początkowo nie miałem tego miasta na liście. W drodze do Trzebiatowa podczas przejazdu przez Gryfice minąłem dwie bramy miejskie oraz fragmenty murów, co spowodowało, że postanowiłem zwiedzić je podczas podróży. Zapraszam Was do lektury przewodnika po Gryficach w województwie zachodniopomorskim.

 

Spis treści:
1. Mury obronne
2. Brama Wysoka
3. Brama Kamienna
4. Rynek
5. Kościół Mariacki Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
6. Kaplica św. Jerzego
7. Zabytkowy Młyn

Co zobaczyć w Gryficach?

Gryfice położone są w województwie zachodniopomorskim, a jeśli będziecie jechać do Mrzeżyna lub Trzebiatowa to prawdopodobnie będziecie przez nie przejeżdżać. Z uwagi na pozostałości murów miejskich włączam Gryfice do projektu “Miasta stojące murem”.

Samo miasto bardzo mnie urzekło, a szczególne wrażenie zrobiły na mnie miejskie bramy.

Gryfice najważniejsze informacje

Booking.com

Najstarsze ślady osadnictwa w Gryficach i okolicy pochodzą z okresu neolitu, czyli około 5500 lat p.n.e. Pod pobliskim Niekładziem (tuż obok Gryfic) w 1119 lub 1121 roku miała miejsce bitwa, podczas której Bolesław III Krzywousty pokonał armię Pomorza Zachodniego dowodzoną przez Warcisława I i Świętopełka. Gryfice otrzymały prawa miejskie w 1262 roku, a miasto początkowo nosiło nazwę Gryfia Góra – miasto nad Regą. W 1300 roku rozpoczęto budowę miejskich fortyfikacji.

Z uwagi na swoje położenie nad rzeką Regą miasto współpracowało z członkami Związku Hanzeatyckiego. Spód o żeglugę na Redze w XV i XVI wieku spowodował liczne lokalne wojny z położonym na północ Trzebiatowem.

W latach sześćdziesiątych XVI wieku podczas I wojny północnej Gryfice zostały mocno zniszczone. Wojna trzydziestoletnia w pierwszej połowie XVII wieku również nie była łaskawa dla miasta, ponieważ nastąpiło zatrzymanie jego rozwoju, że już o kolejnych zniszczeniach nie wspomnę.

XVII wiek przyniósł kilka pożarów, które spowodowały ogromne zniszczenia.

XVIII i XIX wiek spowodowały ożywienie gospodarcze, a Gryfice zaczęły się rozwijać. Na przełomie XIX i XX wieku powstało kilka fabryk, m.in cukrownia, fabryka marmolady i inne, a w drugiej połowie XIX wieku uzyskały połączenie kolejowe jako przystanek na trasie Dąbie-Kołobrzeg.

W 1945 roku do miasta wkroczyły wojska radzieckie, w wyniku czego zabudowa Gryfic została zniszczona w 40%.

Najciekawsze atrakcje Gryfic

Mury obronne w Gryficach

Budowę murów obronnych rozpoczęto w 1300 roku. Nigdzie nie znalazłem dokładnej długości pierwotnych obwarowań, ale we wszystkich źródłach piszą o 650 metrach i rozpiętości 200-350 metrów. Biorąc pod uwagę rozstaw bram oraz obecne pozostałości to długość murów musiała wynosić około 1700 metrów. Wysokość wynosiła od 3 do 5 metrów, a grubość od 40 do 80 centymetrów.

Do obecnych czasów przetrwało około 90 metrów przy Wałowej w północnej części na zachód od Bramy Kamiennej. Fragment jest odrestaurowany. Druga linia murów biegnie od Bramy Wysokiej we wschodniej części miasta wzdłuż rzeki Regi i ma około 350 metrów długości. Niestety ta część murów jest znacznie obniżona.

W linii murów znajdowały się trzy baszty Prochowa, Młyńska oraz Mostowa. Istniało również wiele półotwartych baszt wykuszowych. Do dzisiaj przetrwała tylko Prochowa, która znajduje się w północno-wschodniej części obwarowań. Zbudowano ją na przełomie XIV i XV wieku. Ma 25 metrów wysokości.

Miasto posiadało trzy bramy miejskie Wysoką, Kamienną i Reską. Ta ostatnia nie przetrwała do dzisiaj.

Brama Wysoka w Gryficach

Brama Wysoka w Gryficach jest jedną z dwóch, które przetrwały do dzisiaj. Znajdziecie ją w południowej części Gryfic. Powstała w XV wieku. Nazywana jest również Bramą Szczecińską. Obecnie mieści się w niej punkt informacji turystycznej oraz muzeum.

Brama Kamienna w Gryficach

Brama Kamienna w Gryficach zlokalizowana jest w północnej części miasta. Nazywana jest również Bramą Młyńską. Powstała w XIV wieku. Obecnie brama użytkowana jest jako hotel i Dom Pracy Twórczej.

Rynek w Gryficach

Patrząc na rynek w Gryficach z lotu ptaka można się zahipnotyzować, ponieważ są na nim okręgi o jasnych i ciemnych barwach. Parkowanie przy nim jest płatne. Rynek nosi nazwę Plac Zwycięstwa i ma kształt kwadratu o bokach przekraczających 90 metrów. W jego centralnej części znajduje się fontanna.

Warto zwrócić uwagę na kamienicę z przełomu XIV i XV wieku przy Niepodległości 52. Budynek w późniejszych stuleciach był kilkakrotnie przebudowywany.

Kościół Mariacki Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny

Gotycki kościół Mariacki Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny położony jest na południe od rynku. Budowę, która trwała aż do końca XV wieku rozpoczęto na przełomie XIII i XIV wieku. Wieża ma 51,5 metra wysokości. W jego wnętrzach znajduje się XIII wieczna romańska chrzcielnica i gotycki tryptyk z XV wieku.

Kaplica św. Jerzego

Na północny-wschód od starego miasta przy Broniszewskiej znajduje się cmentarz, na terenie którego mieści się XV wieczna gotycka kaplica św. Jerzego.

Zabytkowy Młyn

Na Redze na wschód od rynku znajduje się zabytkowy młyn z połowy XIX wieku. Z pewnością zobaczycie go spacerując wzdłuż rzeki lub idąc do parku.

Spacerując po mieście warto również zajrzeć do parku po drugiej stronie Regi.

Jak widzicie Gryfice są ciekawym miastem, a jeśli będziecie w okolicy to warto zatrzymać się tam choćby na krótkie zwiedzanie.

Jeśli spodobał Ci się materiał to postaw mi kawę. Pomoże mi to dofinansować mój prywatny projekt „Miasta stojące murem”, w ramach którego odwiedzam miasta i miasteczka w Polsce otoczone średniowiecznymi murami obronnymi, a następnie przygotowuję o nich materiał.
Wielkie dzięki 🙂