Świebodzice (nie mylić ze Świebodzinem) położone są w województwie dolnośląskim nieopodal Wałbrzycha. Odwiedziłem je w ramach projektu “Miasta stojące murem”, a miasto zrobiło na mnie pozytywne wrażenie. Oprócz murów znajduje się tam klimatyczny rynek oraz kilka innych ciekawych zabytków. Zapraszam Was do przewodnika po atrakcjach Świebodzic.

Co zobaczyć w Świebodzicach?

Świebodzice odwiedziłem w maju 2022 roku podczas podróży po Dolnym Śląsku, w trakcie której zobaczyłem również Bystrzycę Kłodzką, Strzegom, Ziębice i Grodków, a jeśli będziecie w okolicy, to warto zajrzeć również do Wałbrzycha, Książa i Świdnicy. Wizytę w Świebodzicach planowałem już od dawna, gdy jakieś 2 lata temu zobaczyłem bardzo fajnie przedstawiony rynek na zdjęciu z drona.

Booking.com

Najważniejsze informacje o Świebodzicach

Historia Świebodzic sięga 1203 roku, kiedy to wzmiankowano je podczas rozwoju zamku w Książu. Prawa miejskie miasto otrzymało w 1279 roku z rąk księcia Henryka Probusa. Po ponad 30 latach w 1310 roku Świebodzice na 27 lat straciły przywilej miejski, który został później przywrócony przez Bolka II Małego. W XIV wieku miasto otrzymało przywilej bicia własnej mennicy.

Wojna trzydziestoletnia w XVII wieku dała się mocno we znaki powodując liczne rabunki, epidemie oraz zniszczenia. W 1774 Świebodzice zostały strawione przez najstraszniejszy w historii miasta pożar, w wyniku którego odbudowa miasta trwała kolejne kilkadziesiąt lat.

W XIX wieku Świebodzice mocno się rozwinęły, m.in dzięki otwarciu linii kolejowej do Wrocławia. W połowie tego samego stulecia w mieście powstał zakład zegarmistrzowski założony przez Gustava Beckera, który w późniejszych latach otworzył znaną na całym świecie fabrykę zegarów firmowanych swoim nazwiskiem. W Świebodzicach (a dokładnie w Pełcznicy) mieszkał również Jan Mikulicz-Radecki, który był cenionym i wybitnym chirurgiem.

Najciekawsze atrakcje w Świebodzicach

Mury miejskie w Świebodzicach

Mury miejskie w Świebodzicach zaskoczyły mnie bardzo pozytywnie, ponieważ nie spodziewałem się takiego stanu i długości. Nie wiadomo kiedy dokładnie powstały miejskie obwarowania, mogło to mieć miejsce w drugiej połowie XIV wieku lub w pierwszej połowie XV wieku. Nigdzie nie znalazłem pierwotnej długości, ale pomiary na Google Maps pokazują, że długość murów musiała przekraczać 900 metrów. Do czasów obecnych zachowało się około 70-80% z pierwotnej długości.

Miasto posiadało trzy bramy miejskie. Po stronie wschodniej były bramy Świdnicka i Strzegomska (Dolna), a na zachodzie mieściła się brama Bolkowska (Górna), ale do dzisiaj nie przetrwała żadna z nich. Prawdopodobnie w pobliżu bramy Świdnickiej znajdował się zamek.

Pod koniec XIX wieku rozpoczęto rozbiórkę murów, chociaż pierwsze przymiarki nastąpiły już na początku tego samego stulecia, gdy do miasta wkroczyły wojska Napoleona Bonaparte.

Najlepiej zachowane fragmenty murów znajdują się w południowej części miasta przy ulicy Piłsudskiego. Dłuższe fragmenty znajdują się również w północnej części przy Krasickiego. Wiele odcinków obwarowań można znaleźć na tyłach posesji.

Rynek i ratusz w Świebodzicach

Rynek w Świebodzicach położony jest w centralnej części starego miasta i ma wymiary około 95 metrów na 65 metrów. W jego centralnej części stoi klasycystyczny ratusz zbudowany w drugiej połowie XVIII wieku po wielkim pożarze z 1774 roku.

Kościół św. Mikołaja w Świebodzicach

Kościół św. Mikołaja położony jest na terenie starego miasta na południowy-wschód od rynku. Zbudowano go w XIII wieku, a w późniejszych latach świątynia była przebudowywana. W 1774 roku pożar strawił miasto doszczętnie, a kościół został odbudowany w 1810 roku. W jego wnętrzach znajduje się żyrandol z 1700 roku, a wyposażenie kościoła pochodzi z renesansu i baroku. W Świątyni znajduje się krypta Hochbergów, którzy byli właścicielami Zamku Książ.

Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Świebodzicach

Klasycystyczny kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła położony jest przy Prusa na starym mieście. Zbudowano go w drugiej połowie XVIII wieku jako kościół ewangelicki, ale obecnie jest to świątynia katolicka.

Kościół św. Franciszka w Świebodzicach

Kościół św. Franciszka położony jest na północ od starego miasta. Powstał w pierwszej połowie XIII wieku jako świątynia romańska, a później został przebudowany na styl gotycki. W jego wnętrzu znajduje się gotyckie sakramentarium z połowy XIV wieku, a ołtarz główny pochodzi z XVII wieku. Warto również wspomnieć o pochodzących ze średniowiecza malowidłach, które odkryto w XX wieku.

Kościół św. Anny w Świebodzicach (ruiny)

Kościół św. Anny, a właściwie jego ruiny znajdują się w Pełcznicy (dzielnica miasta). Świątynia w stylu romańskim powstała najprawdopodobniej na przełomie XII i XIII wieku, a na przełomie XIV i XV wieku została przebudowana na styl gotycki. Według legendy zniszczył ją pożar spowodowany uderzeniem pioruna.

Ruiny Pałacu Wdów w Świebodzicach

W dzielnicy Ciernie znajdują się ruiny Pałacu Wdów z XVIII wieku. Pałac miał powstać dla Luise Henriette Karoline von Hochberg (żony Heinricha Ludwiga Karla von Hochberga), ale niestety mąż zmarł wkrótce po rozpoczęciu budowy pałacu. Ostatecznie powstały tylko dwie kondygnacje. Obiekt miał być przeznaczony dla wdów, stąd jego nazwa. Inna nazwa to Pałac w Cierniach. Nie ma możliwości wejścia do środka.

Pałac Seidlów w Świebodzicach

Przy Mickiewicza 8 w Świebodzicach znajduje się Dom Pomocy Społecznej, który zajmuje wnętrza Pałacu Seidlów zbudowanego w XIX wieku w stylu eklektycznym. Wspomniany DPS prowadzony jest przez Zgromadzenie Sióstr de Notre Dame, a zwiedzanie pałacu jest raczej niemożliwe.

W przeszłości w jego wnętrzach znajdował się sierociniec i szpital polowy.

Ruiny Pałacu Kramstów

W Świebodzicach znajdują się jeszcze ruiny jednego pałacu, który położony jest w parku miejskim. Pałac zbudowany został przez rodzinę hrabiego Ernsta Hugo Kramsta, który rozpoczął budowę wspomnianego wcześniej Pałacu Seidlów. Neorenesansowa budowla powstała w drugiej połowie XIX wieku. Od lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia opuszczony zaczął popadać w ruinę.

Warto też dodać, że Świebodzice sąsiadują z Książem, a przy ulicy Wałbrzyskiej 44-46 znajduje się brama wjazdowa oraz dwa budynki z XIX wieku należące do zespołu zamkowego.

Jak widzicie Świebodzice to całkiem ciekawe miasteczko. Będąc tam warto pospacerować sobie jego uliczkami. Możecie to zrobić odwiedzając Zamek w Książu.