Pułtusk (mazowieckie) – przewodnik po najciekawszych atrakcjach

Pułtusk jest ciekawym miastem położonym w województwie mazowieckim. Słynie z najdłuższego brukowanego rynku w Europie, ale tak naprawdę znajduje się tam dużo więcej zabytków, do których można zaliczyć miejscowy zamek, ratusz, a także obiekty sakralne. Zapraszam do lektury przewodnika po Pułtusku.

Co zobaczyć w Pułtusku?

Pułtusk noclegi

Pułtusk jest niewielkim miastem i dosyć łatwo dojechać do niego z Warszawy, jednakże jeśli zdecydujecie się na nocleg w miasteczku to na poniższej mapce znajdziecie ciekawe miejsca.

Jak dojechać do Pułtuska?

Do Pułtuska można dojechać samochodem lub autokarem z Warszawy. Niestety do Pułtuska nie dotrzemy koleją, aczkolwiek z Warszawy jest wiele kursów autobusowych dziennie, a większość z nich ma swój początek na Dworcu Autobusowym Warszawa Zachodnia. Bilety zazwyczaj kosztują kilkanaście złotych w jedną stronę. Z przewoźników, których znalazłem mogę wskazać PKS Olsztyn i Polonus.

Pułtusk najważniejsze informacje

Pierwsza osada w miejscu dzisiejszego Pułtuska powstała w okolicach VII i VIII wieku. Wiadomo, że w X wieku istniał tam gród i kasztelania, a od przełomu XI i XII stulecia Pułtusk był ważnym ośrodkiem administracyjnym biskupów z Płocka. Pierwszy raz prawa miejskie nadano w 1257 roku, a kolejny raz w 1339 roku. W okresie średniowiecza Pułtusk był trzecim po Warszawies i Płocku miastem posiadającym mury obronne w regionie. W tym czasie miasto rozwijało się dzięki handlu zbożem i spławianiem towarów do Gdańska. Ze słynniejszych wydarzeń związanych z miastem warto wspomnieć o bitwie pod Pułtuskiem z 1806 roku, w której wojska Napoleona starły się z armią rosyjską. Zostało to upamiętnione na Łuku Triumfalnym w Paryżu. Sam Napoleon Bonaparte przebywał w mieście dwukrotnie w 1806 i 1812 roku. Warto również wspomnieć o meteorycie pułtuskim, którego fragmenty w styczniu 1868 roku spadły w okolicy. Jego pozostałości można zobaczyć w londyńskim British Museum. Kilka lat później miasto uległo pożarowi, który stał się inspiracją dla Henryka Sienkiewicza w powieści Quo vadis. Pierwsza wojna światowa spowodowała spore zniszczenia w mieście. Niestety II wojna światowa również nie była łaskawa, a zniszczeniom uległo 85% zabudowy miasta.

Najciekawsze atrakcje w Pułtusku

Pułtusk choć niewielki jest miastem, w którym zobaczyć można wiele ciekawych zabytków. Do najciekawszych zaliczyć można miejscową kolegiatę, rynek z ratuszem i zamek. Ale to nie wszystkie warte zobaczenia miejsca, natomiast o wszystkich pozostałych przeczytacie w poniższych akapitach.

Mury obronne w Pułtusku

Mury obronne w Pułtusku powstały dosyć późno, gdyż w latach 1508-1533, a inicjatorem budowy obwarowań był płocki biskup Erazm Ciołek. Do chwili obecnej przetrwała tylko baszta w okolicy kościoła Piotra i Pawła, a także niewielki fragment wkomponowany w zabudowania nieopodal. Mury mogły mieć pierwotnie około 1800 metrów, ale zostały rozebrane w XIX wieku.

Rynek i ratusz w Pułtusku

Rynek w Pułtusku jest bardzo nietypowy, gdyż jest wąski i długi na 380 metrów, co czyni go najdłuższym brukowanym rynkiem w Europie. Spacerując po nim faktycznie widać jego wielkość. W centralnej części rynku stoi ratusz z wieżą z XVI wieku, w której mieści się Muzeum Regionalne. Warto wejść do środka i zwiedzić je. Przy rynku znajduje się kaplica św. Marii Magdaleny, która w latach powojennych została odbudowana.

Muzeum Regionalne w Pułtusku

Muzeum Regionalne w Pułtusku ma filie w wieży ratuszowej i w kamienicy nieopodal. Bilet wstępu kosztuje 10 zł warto wejść do środka. Pełny cennik i godziny otwarcia znajdziecie na stronie obiektu.

Kolegiata Zwiastowania NMP w Pułtusku

Bazylika kolegiacka Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Pułtusku należy do najciekawszych miejskich zabytków. Jest drugą po katedrze w Płocku świątynią w regionalnej hierarchii. Budowę rozpoczęto w połowie XV stulecia, a sto lat później przebudowano ją. Główny ołtarz pochodzi z XVII wieku, ale warto również zwrócić uwagę na 14 ołtarzy bocznych. Świątynia jest pełna cennych artefaktów do których zaliczyć można kielichy gotyckie z XV wieku, monstrancję, czy relikwiarz Krzyża Świętego.

Zamek Biskupi w Pułtusku

Budowę zamku biskupiego w Pułtusku zakończono w XV wieku. Położony jest na wzgórzu w pobliżu Narwi. Obecnie mieści się tam hotel, ale jest możliwe wejście do parku, a także na dziedziniec i do wnętrz. W przeszłości przebywali tam król Zygmunt III Waza, król Szwecji Karol XII i rosyjscy carowie Aleksander I i II.

Kościół św. Piotra i Pawła w Pułtusku

Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła to ciekawa świątynia z 1570 roku, która w późniejszych latach została rozbudowana. Około połowy XVII wieku uległa pożarowi, przez kolejne lata trwała mozolna odbudowa. Finalnie w 1718 roku kościół został konsekrowany. Podczas pożaru miasta w 1875 roku kościół uległ częściowemu zniszczeniu, a w kolejnych dekadach odbudowano go.

Kościół św. Krzyża w Pułtusku

Kościół św. Krzyża w Pułtusku położony jest poza granicami dawnego starego miasta. Obecnie otoczony jest przez cmentarz. Świątynia powstała w XVI wieku w stylu późnogotyckim., ale ma również elementy barokowe i klasycystyczne.

Kościół św. Józefa w Pułtusku

Kościół św. Józefa w Pułtusku powstał w XVII wieku w stylu wczesno barokowym. Obecne wyposażenie pochodzi z XVIII wieku.

Archiwum w Pułtusku

Archiwum w Pułtusku położone jest poza granicami dawnego starego miasta i mieści się w dawnym gotyckim kościele Najświętszej Maryi Panny z przełomu XV i XVI wieku.

Piwnice we Wzgórzu Abrahama

W pobliżu starego miasta ciekawym obiektem są piwnice we wnętrzu wzgórza Abrahama, których historia sięga XVI wieku. Zachowały się tam fragmenty dawnej posadzki.

Dawny szpital

Nieopodal starego miasta znajduje się charakterystyczna baszta, która wygląda niczym pozostałość murów obronnych. Tak naprawdę jest to pozostałość szpitala z 1536 roku, który w późniejszych stuleciach ulegał powiększeniu i przebudowie.

Jak widać po ilości zabytków Pułtusk to ciekawe miasto pełne historii, obok której nie można przejść obojętnie.